Egzama: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık ve kabuklanma ile kendini gösteren yaygın bir cilt hastalığıdır. Tıbbi olarak atopik dermatit olarak da bilinen egzama, genellikle alerjik reaksiyonlar, stres veya cilt bariyerindeki zayıflıklar nedeniyle ortaya çıkar. Çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilen bu hastalık, çoğu zaman kronik bir seyir izler ve yaşam kalitesini etkileyebilir.
Egzama Belirtileri Nelerdir?
Egzama belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ancak genel olarak en yaygın belirtiler şunlardır:
- Kaşıntı: Egzamanın en belirgin özelliği yoğun bir kaşıntıdır. Kaşıntı, ciltte tahrişe ve yaralara neden olabilir.
- Kızarıklık ve Şişlik: Egzamalı bölgelerde cilt kızarır, hafif şişlik oluşabilir.
- Kuru ve Pullu Cilt: Egzama, ciltte kuruluk ve pullanma yapar. Bu durum, ciltte pürüzlü bir his yaratabilir.
- Kabarık ve Su Toplamış Döküntüler: Bazı egzama türlerinde su dolu kabarcıklar ve döküntüler oluşabilir.
Egzama genellikle eller, dirsekler, diz arkası, yüz ve boyun gibi bölgelerde daha sık görülür, ancak vücudun diğer bölgelerinde de ortaya çıkabilir.
Egzamanın Nedenleri
Egzamanın kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin birleşimiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Egzamaya neden olabilecek bazı faktörler şunlardır:
- Genetik Yatkınlık: Ailesinde egzama veya alerjik rahatsızlıklar olan kişilerde egzama riski daha yüksektir.
- Bağışıklık Sistemi Tepkisi: Egzama, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi sonucu oluşabilir. Bu durumda cilt, zararsız maddelere bile tahrişle yanıt verir.
- Çevresel Etmenler: Soğuk hava, nem eksikliği, kimyasal ürünler, deterjanlar ve sabunlar egzama ataklarını tetikleyebilir.
- Stres: Stres, egzama belirtilerinin şiddetini artırabilir.
- Besin Alerjileri: Bazı yiyecekler (örneğin süt, yumurta, fındık gibi alerjenler) egzama ataklarını tetikleyebilir.
Egzama Türleri
Egzama, farklı türlere sahip olabilir. En yaygın egzama türleri şunlardır:
- Atopik Dermatit: Çocukluk döneminde başlayabilen, kronik ve tekrarlayan bir egzama türüdür. Genellikle genetik faktörlere bağlıdır.
- Kontakt Dermatit: Cildin belirli bir maddeye temas etmesi sonucu ortaya çıkan egzama türüdür. Alerjik veya tahriş edici maddelerle temas bu duruma neden olabilir.
- Seboreik Dermatit: Özellikle kafa derisinde, burun kenarlarında ve kaşlarda oluşan pullu, sarımsı lezyonlarla karakterizedir. Bebeklerde "konak" olarak bilinir.
- Dishidrotik Egzama: Ellerde ve ayaklarda su dolu kabarcıklarla kendini gösterir.
Egzama Tedavi Yöntemleri
Egzama tedavisi, belirtileri hafifletmeyi ve cildi rahatlatmayı amaçlar. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Nemlendirici Kremler: Cildi nemlendirmek egzama tedavisinin temelidir. Nemlendirici kremler, cilt bariyerini güçlendirerek kuruluğu ve kaşıntıyı azaltır.
- Kortikosteroid Kremler: İltihap ve kaşıntıyı azaltmak için dermatolog tarafından önerilen kortikosteroid içeren kremler kullanılabilir.
- Antihistaminikler: Kaşıntıyı hafifletmek amacıyla antihistaminik ilaçlar reçete edilebilir.
- Fototerapi (Işık Tedavisi): Orta ve şiddetli egzama vakalarında, UVB ışınları ile yapılan fototerapi tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi, egzama belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Bağışıklık Sistemini Düzenleyici İlaçlar: Bağışıklık sisteminin tepkisini kontrol altına almak amacıyla reçeteli ilaçlar kullanılabilir.
Egzama İle Yaşam
Egzama, düzenli bakım ve tetikleyici faktörlerden kaçınarak yönetilebilir. Cildi nemli tutmak, tetikleyici maddelerden uzak durmak ve stresten kaçınmak egzama belirtilerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Ayrıca, sıcak su ile duş almaktan kaçınmak, cildi nazikçe temizlemek ve dermatolog tarafından önerilen cilt bakım ürünlerini kullanmak önemlidir.
Eğer egzama belirtileri yaşıyor veya cilt sağlığınız hakkında endişe duyuyorsanız, bir dermatoloji uzmanına başvurarak kişisel tedavi seçenekleriniz hakkında bilgi alabilirsiniz